پژوهشنامه زلزله شناسی و مهندسی زلزله
سال نهم شماره 4 (پیاپی 34، زمستان 1385)

برای مقاوم سازی ساختمانهای بتن مسلح با سیستم قاب خمشی، اضافه نمودن بادبندهای هم محور فولادی یک روش نسبتا ساده و مناسب به نظر می رسد؛ زیرا استفاده از سایر روش های مقاوم سازی همانند اجرای دیوارهای برشی و یا استفاده از الیاف پلاستیکی پلی مری (FRP) غیر ممکن و یا بسیار پرهزینه است. از طرف دیگر، بادبندهای فلزی هم محور، علی رغم سختی زیاد، شکل پذیری مناسبی نداشته و گاهی نیز سبب ایجاد اشکالات معماری در سازه می شوند. با توجه به این مساله، باید بر روی چیدمان و محل قرارگیری بادبندها ملاحظات و مطالعات دقیقی به عمل آید تا یک طرح تقویت بهینه ارائه شود.
این مقاله شرح مطالعات آسیب پذیری و مقاوم سازی یک ساختمان بتن مسلح هفت طبقه با سیستم قاب خمشی متوسط در شهر سمنان می باشد، که به علت ارتفاع کم تیرهای آن، مطابق آیین نامه زلزله ایران و مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، سیستم دال تخت محسوب و مقاوم سازی شد. مقاوم سازی لرزه ای، با افزودن چیدمانهای گوناگون و قابل اجرای مهاربندهای فولادی به ساختمان انجام شد. به عبارت دیگر با افزودن بادبندها تا ترازهای مختلف ساختمان و با توجه به سطوح عملکرد سازه ای، طرح بهینه انتخاب شده است. کفایت این طرح با استفاده از تحلیلهای استاتیکی غیرخطی و ارضای شرایط پذیرش دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود و دستورالعملهای FEMA-356 و ATC-40 به انجام رسیده است. جزئیات اجزای تقویت شده با استفاده از ورق نیز ارائه شده است.

برای مقاوم سازی ساختمانهای بتن مسلح با سیستم قاب خمشی، اضافه نمودن بادبندهای هم محور فولادی یک روش نسبتا ساده و مناسب به نظر می رسد؛ زیرا استفاده از سایر روش های مقاوم سازی همانند اجرای دیوارهای برشی و یا استفاده از الیاف پلاستیکی پلی مری (FRP) غیر ممکن و یا بسیار پرهزینه است. از طرف دیگر، بادبندهای فلزی هم محور، علی رغم سختی زیاد، شکل پذیری مناسبی نداشته و گاهی نیز سبب ایجاد اشکالات معماری در سازه می شوند. با توجه به این مساله، باید بر روی چیدمان و محل قرارگیری بادبندها ملاحظات و مطالعات دقیقی به عمل آید تا یک طرح تقویت بهینه ارائه شود.
این مقاله شرح مطالعات آسیب پذیری و مقاوم سازی یک ساختمان بتن مسلح هفت طبقه با سیستم قاب خمشی متوسط در شهر سمنان می باشد، که به علت ارتفاع کم تیرهای آن، مطابق آیین نامه زلزله ایران و مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، سیستم دال تخت محسوب و مقاوم سازی شد. مقاوم سازی لرزه ای، با افزودن چیدمانهای گوناگون و قابل اجرای مهاربندهای فولادی به ساختمان انجام شد. به عبارت دیگر با افزودن بادبندها تا ترازهای مختلف ساختمان و با توجه به سطوح عملکرد سازه ای، طرح بهینه انتخاب شده است. کفایت این طرح با استفاده از تحلیلهای استاتیکی غیرخطی و ارضای شرایط پذیرش دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمانهای موجود و دستورالعملهای FEMA-356 و ATC-40 به انجام رسیده است. جزئیات اجزای تقویت شده با استفاده از ورق نیز ارائه شده است.

مؤلفه های تانسور گشتاور لرزه ای همچون پارامترهای مکان و زمان وقوع یک رویداد لرزه ای، از مشخصات اصلی یک زمین لرزه محسوب می شوند که آگاهی از آنها برای مدلسازی حرکات جنبش زمین ضروری است. هدف از این مطالعه، حال گشتاور لرزه ای زمین لرزه های کوچک تا متوسط (3.5نتایج این بررسی مبین آن است که حداقل برای زمین لرزه های متوسط با پیش فرض نقطه ای بودن کانون زمین لرزه می توان با استفاده از داده های شبکه باندپهن ایران در فواصل ناحیه ای، چشمه لرزه ای را مدلسازی کرد و به حل قابل اتکا به منظور گنجانیدن در فهرست حل گشتاور لرزه ای زمین لرزه های فلات ایران دست یافت.

در این مقاله با توجه به اهمیت فوق العاده شهر تهران از جنبه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و غیره از یک سو و لرزه خیزی زیاد آن از سوی دیگر، ابتدا اهم مطالعات انجام شده در خصوص برنامه ریزی و طراحی شهری با در نظر گرفتن سوانح طبیعی و نیز مطالعات خاص تهران در این رابطه با اختصار مرور گردیده، سپس مشکلات تهران از دیدگاه های برنامه ریزی و طراحی شهری، بویژه مشکلاتی که نحوه مقابله با زلزله احتمالی آینده را بشدت تحت تاثیر قرار می دهند، معرفی و تشریح و نهایتا راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدت برای رفع آنها ارائه شده است. از اهم مطالبی که به آنها پرداخته شده می توان مسائل جمعیتی، کمبود امکانات زیربنای، توسعه نامناسب توزیع ناهمگون مراکز خدمات شهری و عدم تناسب بافت ساختمانها با شرایط ساختگاهی را نام برد. در راهکارهای ارائه شده، هم جنبه های اصلاح وضع موجود و هم بازنگری طرح جامع شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است. بی تردید بکارگیری این راهکارها می تواند آمادگی این شهر را برای رویارویی با زلزله محتمل آینده بیشتر نماید و پیامدهای ناگوار آن را کاهش دهد.

پلها از شریانهای مهم حیاتی سازه ای می باشند. آنها نه تنها به انتقال وسایل نقلیه از روی موانع کمک می کنند، بلکه می توانند نقش کلیدی در مواقع بحرانی ایفا نمایند. وجود پلهای سالم پس از سوانح طبیعی مانند زلزله می تواند کار امدادرسانی را تسهیل نماید؛ لذا حصول اطمینان از وجود پلهای با آسیب پذیری کم در مسیر راه های مواصلاتی اصلی، امری الزامی است.
پل دره سعید آباد در دره لرزه خیز شبلی قرار دارد و از جمله پلهای مهم مسیر اصلی تبریز – تهران می باشد. این پل در حدود 45 سال پیش ساخته شده است. به علت عدم نگهداری صحیح، پل مذکور دچار آسیبهای جدی سازه ای شده و تعمیرات مختلفی بر روی آن انجام شده است؛ لکن روند افزایش آسیبهای وارد به پل به علت عدم چاره جویی اساسی ادامه داشته و اکنون به مراحل بحرانی رسیده است.
در این مقاله، اشکالات عمده پل دره سعیدآباد از نظر لرزه ای مطرح و نشان داده شده است که باید هر چه زودتر تمهیداتی جدی برای این پل مهم اندیشیده شود.